· ograniczone zdolności naśladowania,

· brak kontaktu wzrokowego lub ograniczony kontakt wzrokowy,

· ignorowanie innych osób lub słabe reagowanie na ich obecność,

· brak zainteresowania zabawą społeczna,

· preferowanie samotności,

· małe zainteresowanie kontaktem fizycznym z inną osobą,

· nieuśmiechanie się w sytuacjach społecznych,

· zubożona mimika

· opóźnienie lub brak rozwoju mowy,

· rzadkie wykorzystywanie gestykulacji
do komunikowania się,

· nietworzenie wspólnego pola uwagi,

· niezwracanie uwagi innej osoby na swoją aktywność lub nieudane próby zwrócenia uwagi

· stereotypie ruchowe / przybieranie niezwykłych póz,

· niewłaściwy sposób wykorzystywania przedmiotów / nietypowa zabawa,

· przywiązanie do niezwykłych obiektów,

· niezwykłe zainteresowania wzrokowe,

· nietypowe reakcje na dźwięki,

· brak wrażliwości na ból, zimno lub gorąco,

· nadwrażliwość smakowa

4-5 miesiąc życia:

· reagowanie mimiką na twarz dorosłego,

· uśmiech na widok drugiej osoby,

· wsłuchiwanie się w wypowiedzi dorosłych,

· zatrzymanie ruchów na głośny dźwięk,

· oglądanie grzechotki,>br>

· zabawa palcami,

· słuchanie dźwięków wydawanych przez grzechotkę,

· zainteresowanie przedmiotami na stole,

· poszukiwanie źródła dźwięków,

· wyrażanie niepokoju, gdy matka dłuższy czas się nim nie zajmuje,

· strach przed obcymi osobami,

· płacz jako przekaz informacji o doznaniach.

6-7 miesiąc życia:

· Oglądanie przedmiotów podczas manipulowania nimi,

· Spoglądanie za przedmiotem, który spadł ze stołu,

· Ocenianie odległości, w jakiej znajdują się przedmioty,

· Chwyt nożycowy,

· Gaworzenie samonaśladowcze.

8-9 miesiąc życia:

· Chwyt z przeciwstawieniem kciuka,

· Poszukiwanie przedmiotu, który zniknął z pola widzenia,

· Śledzenie ruchu zabawek wyrzucanych z łóżeczka,

· Przyciąganie przedmiotu, który można dosięgnąć, zmieniając położenie ciała

· Wykorzystywanie w komunikacji gesty wskazywania palcem,

· Utrzymywanie z dorosłym wspólnego pola uwagi,

· wyciąganie rąk do znanych osób,

· naśladowanie czynności dorosłego,

· rozumienie emocjonalnych wypowiedzi dorosłego,

· dialog z wykorzystaniem zabawki (branie i dawanie),

· gaworzenie, by zwrócić uwagę dorosłego,

· wykazywanie zainteresowania nowymi zabawkami,

· zaprzestanie płaczu na skutek zainteresowania zabawką, czynnością lub dźwiękiem.

10-11 miesiąc życia:

· odwracanie kartek książki, oglądanie i pokazywanie obrazków,

· wyjmowanie klocka z pudełka,

· dotykanie palcem wskazującym szczegółów zabawek,

· zamykanie pudełka,

· poruszanie się w rytm muzyki,

· wypowiadanie pierwszych słów, zbudowanych z sylab otwartych,

· podejmowanie zabawy typu „ a kuku”,

· odnajdywanie ukrytych przedmiotów,

· wskazywanie osób, przedmiotów i obrazków,

· naśladowanie ruchów dorosłego,

· naśladowanie gestów (pa pa, kosi kosi, nie, tak, nu nu),

· rozumienie przekazów mimicznych,

· poszukiwanie pocieszenia u dorosłego np. gdy dziecko się przewróci,

· reagowanie na własne imię.

12 miesiąc życia:

· kontrolowanie wzrokiem czynności wykonywanych przy użyciu narzędzi (kredki, pisaka, ołówka, łyżki, grzebienia),

· pociągnie za sznurek, by przyciągnąć przedmiot,

· wkładanie małych przedmiotów do dużych,

· rozumienie poleceń popartych gestem,

· wypowiadanie kilku wyrazów,

· rozumienie wyrażeń dźwiękonaśladowczych,

· reagowanie wstydem w obecności obcych,

· rozumienie funkcji przedmiotu (podejmowanie próby czesania się, telefonowania, karmienia dorosłego),

· naśladowanie mimiki.

13-16 miesiąc życia:

· powtarzanie słów i sylab wypowiadanych przez dorosłego,

· słowem lub gestem wyrażanie przeczenia i negacji,

· nazywanie czynności,

· kopanie piłki,

· podejmowanie prób rysowania,

· picie z kubka,

· próby posługiwania się łyżką lub widelcem,

· wkładanie klocków w otwór w deseczce,

· budowanie wieży z dwóch klocków,

· aktywne reagowanie na pieszczoty,

· używanie gestykulacji do przekazania znaczeń.

17-20 miesiąc życia:

· podejmowanie próby gry na instrumentach,

· wyrażanie zainteresowania rówieśnikami,

· rzucanie piłką,

· wchodzenie po schodach,

· budowanie wieży z czterech klocków,

· powtarzanie prostych sekwencji ruchów dorosłego,

· odroczone naśladowanie używania narzędzi.

24 miesiąc życia:

· umieszczanie klocków w otworach zróżnicowanych kształtem i wielkością,

· budowanie szeregów i wieży z klocków,

· dobieranie części obrazka do całości (np. głów zwierzątek do korpusów),

· dobieranie identycznych obrazków,

· dobieranie par zabawek (zabawka do zabawki),

· dobieranie obrazka do zabawki,

· łączenie w wypowiedziach dwóch wyrazów,

· pojawienie się początków fleksji,

· naśladowanie prozodii dorosłych,

· naśladowanie wzoru zbudowanego z czterech prostokątów (szereg i okienko),

· próby rozbierania się,

· próby jazdy na rowerku,

· odkręcanie pokrywki,

· budowanie wieży z 6 klocków

30 miesiąc życia:

· układanie figur w konturach,

· układanie obrazków w konturach,

· po pokazaniu desygnatu poszukiwanie i wskazywanie go na ilustracji,

· składanie obrazków z trzech części,

· klasyfikowanie klocków wg barwy, wielkości, kształtu,

· naśladowanie działań dorosłych,

· ustabilizowanie dominacji ręki,

· rozwijanie systemu fonetyczno – fonologicznego (brak jedynie głosek dziąsłowych),

· wypowiadanie zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie,

· umiejętność tworzenia i nazywania kategorii (tworzenie klas),

· początki zabawy tematycznej,

· respektowanie reguł wyrażonych przez dorosłego.”